Có rất nhiều nguyên nhân gây ra hiện tượng xe bị rung giật khi di chuyển chậm, khởi động động cơ, tăng tốc hoặc lắc lư khi di chuyển.
Cách kiểm tra và xác định vị trí gây rung xe ô tô
Khi xảy ra sự cố với các bộ phận như động cơ, trục xe, hệ thống phanh, ổ trục bánh xe, lốp xe trên xe ô tô, đều có thể gây ra hiện tượng rung giật, rung lắc. Vì vậy, để tìm ra nguyên nhân chính xác và khắc phục triệt để, cần kiểm tra vị trí gây ra rung để xác định nguồn gốc sự cố. Cụ thể, kiểm tra xem sự cố động cơ rung ở khu vực nào, có phải ở khoang máy, trục xe dưới gầm, hệ thống phanh, khu vực bánh xe hay lốp xe. Việc này sẽ giúp nhanh chóng định vị và tìm ra nguyên nhân gây ra sự cố.
Nguyên nhân và cách khắc phục tình trạng xe bị rung giật
Rung giật ở động cơ
Nếu động cơ của ô tô không được cung cấp đủ khí và nhiên liệu, hoặc hệ thống đánh lửa gặp sự cố, thì xe sẽ bị rung giật. Khi đó, quá trình đánh lửa động cơ không hoạt động bình thường, dẫn đến việc nhiên liệu không đốt cháy hoàn toàn hoặc động cơ bị ngưng hoạt động. Các dấu hiệu thường gặp khi động cơ ô tô bị rung giật bao gồm:
- Xe rung khi khởi động
- Xe rung khi di chuyển ở tốc độ thấp
- Xe rung giật khi tăng tốc
- Xe rung ở một tốc độ cụ thể, rung theo từng nhịp hoặc rung khi di chuyển chậm
- Xe khởi động và chạy ổn định, nhưng sau một thời gian ngắn, bắt đầu rung lắc.
Những biểu hiện trên thường đi kèm với những triệu chứng khác như khó khởi động, dễ chết máy, động cơ bị hú ga, và tiêu thụ nhiên liệu tăng cao.
Các nguyên nhân gây rung động cơ xe ô tô thường là:
- Vấn đề với bugi và hệ thống đánh lửa (bô bin đánh lửa)
- Vấn đề với kim phun và hệ thống phun nhiên liệu (bơm xăng/bơm cao áp, lọc xăng/dầu)
- Bộ lọc gió động cơ bị bẩn
- Các cảm biến lưu lượng khí nạp, oxy, nhiệt độ nước làm mát, bướm ga… bị lỗi
- Bướm ga, họng hút bị bẩn
- Cao su chân máy, cao su chân hộp số bị hỏng
Cần kiểm tra từng bộ phận chi tiết để xác định nguyên nhân cụ thể và giải quyết triệt để.
Rung lắc ở trục xe
Khi xe ô tô chạy bị rung lắc, nguyên nhân thường do hệ thống trục xe gặp vấn đề, đặc biệt là lỗi trục các đăng. Khi đó, xe sẽ rung lên theo tốc độ lái, và tốc độ càng cao thì xe rung lắc càng mạnh. Lỗi trục các đăng thường xảy ra ở xe dùng hệ thống dẫn động cầu sau hoặc dẫn động 4 bánh. Nguyên nhân của lỗi này có thể là do trục các đăng bị cong vênh sau va chạm, dẫn đến ô tô bị rung lắc khi chạy, đặc biệt là khi bị dằn xóc.
Để khắc phục tình trạng này, nếu lỗi chỉ ở mức độ nhẹ, thì việc thay bi chữ thập hoặc cân bằng động có thể giúp giảm thiểu rung lắc. Tuy nhiên, nếu hiện tượng rung giật vẫn không hết thì phải thay trục các đăng mới. Giá thay trục các đăng phụ thuộc vào loại xe và có thể dao động từ vài chục triệu đồng.
Ngoài ra, nếu lớp vỏ bọc khớp nối đồng tốc ở cuối trục các đăng bị rách, bung ra, bám bùn đất, bụi bẩn, thì có thể khiến khớp bị kẹt, gây ra rung lắc. Đối với xe dẫn động cầu trước, nếu khớp động bị hỏng thì hầu hết phải thay toàn bộ trục truyền động.
Rung giật khi phanh
Nếu xe ô tô rung khi đạp phanh thì thường là do hệ thống phanh bị lỗi. Nguyên nhân phổ biến là do đĩa phanh, má phanh bị mòn hoặc cong vênh do chịu tác động ngoại lực. Khi đạp phanh, má phanh kẹp vào đĩa phanh bị mòn hoặc cong vênh, dẫn đến lực bám không đều so với các bánh xe khác, gây ra tình trạng xe rung giật.
Để khắc phục lỗi này, cần kiểm tra kỹ hệ thống phanh để xem đĩa phanh, má phanh có bị mòn hoặc cong vênh không. Nếu có, cần thay mới sớm.
Tuy nhiên, xe bị rung khi đạp phanh cũng có thể do hệ thống chống bó cứng phanh ABS hoạt động. Vì nguyên lý của ABS là nhấp – nhả phanh liên tục để chống bó cứng, nên khi phanh gấp, xe có thể bị rung. Đây là tình trạng bình thường của hệ thống ABS.
Rung ở trục bánh xe
Nếu vòng bi bánh xe bị lỏng, hư hỏng, có thể dẫn đến tình trạng xe bị rung lắc, đặc biệt là khi đi với tốc độ cao. Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây ra hiện tượng rung vô-lăng trên xe ô tô. Bình thường, vòng bi rất bền, tuy nhiên nếu bị va chạm mạnh, chúng có thể vỡ, khiến cho xe rung “phập phập”, lúc lên lúc xuống, và rất nguy hiểm nếu để qua lâu.
Ngoài ra, khi rô tuyn hay khớp cầu gặp vấn đề, cũng có thể dẫn đến tình trạng bánh xe rung và làm cho xe bị rung. Khi các khớp càng mòn, xe sẽ càng nhấp nhô. Ngoài ra, tình trạng rung vô-lăng cũng có thể do thanh chống, hệ thống giảm xóc, thanh buộc…gặp vấn đề. Cần phải kiểm tra kỹ để tìm ra nguyên nhân và khắc phục triệt để.
Rung lắc ở lốp xe
Nguyên nhân gây rung xe ô tô có thể do lốp bị lỗi. Lỗi thường gặp nhất là lốp bị mòn hoặc mòn không đều. Nhà sản xuất khuyến cáo thay lốp sau 5 năm kể từ ngày sản xuất và kiểm tra định kỳ hàng năm nếu sử dụng quá 5 năm. Đảo lốp định kỳ 6 tháng/lần hoặc sau mỗi 7.000 – 12.000 km tuỳ theo loại lốp để tránh lốp bị mòn không đều.
Ngoài ra, lốp xe cũng có thể không được cân bằng chính xác trong quá trình sản xuất. Để khắc phục điều này, cần cân bằng lại mâm lốp bằng cách lắp thêm các miếng sắt hoặc chì. Nếu có nghi ngờ về vấn đề này, cần kiểm tra lại mâm lốp để tránh tình trạng rung xe.
